مجمع عمومی فوق العاده در مواردی که وضعیت خاصی ایجاب کند که صاحبان سهام تصمیم به خصوصی اتخاذ نمایند و آن وضعیت خارج از جریانات عادی و معمولی باشد، تشکیل می شود. از این رو، ماده 74 قانون تجارت، اتخاذ بعضی از تصمیمات را به این مجمع موکول می کند که دارای حد نصاب بیشتری از لحاظ حضور صاحبان سهام باشند و اکثریت بیشتری را برای اتخاذ تصمیم پیش بینی می کند. عرف و رویه تجاری این گونه مجامع را مجمع عمومی فوق العاده می نامند.
مجمع عمومی فوق العاده هنگامی رسمیت خواهد یافت که دارندگان بیش از نصف سهامی که حق رای دارند، در جلسه حاضر باشند. اگر در اولین دعوت حد نصاب مذکور حاصل نشد، مقام دعوت کننده، ملزم است مجمع را برای نوبت دوم دعوت نماید. مجمع دوم با حضور دارندگان بیش از یک سوم سهامی که حق رای دارند رسمیت یافته و اتخاذ تصمیم می نماید، مشروط بر این که در آگهی دعوت مجمع عمومی فوق العاده برای نوبت دوم، نتیجه عدم تشکیل مجمع اول به دلیل عدم حصول حد نصاب قید گردد. هر گاه جلسه دوم نیز به حد نصاب قانونی نرسد، به نظر می رسد دعوت مجمع برای نوبت های سوم و چهارم خالی از اشکال نباشد، چون قانون گذار چنین امری را پیش بینی نکرده است. اما در مورد آن چه در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده است تصمیم گیری کرد، هرگاه تشکیل این مجمع ضروری باشد تشریفات دعوت باید از نو شروع شود. به عبارت دیگر، برای جلسه بعدی که جلسه اول خواهد بود، حضور دارندگان بیش از نصف سهام دارای حق ضروری است .
تصمیمات مجمع عمومی فوق العاده همواره با اکثریت دوسوم آراء حاضر در جلسه رسمی معتبر خواهد بود. ( مواد 84 و 85 لایحه اصلاح قانون تجارت ) .

وظایف مجمع عمومی فوق العاده
گاهی در شرکت ضرورتی پیش می آید که اقدام به تغییر و تبدیلاتی را ایجاب می نماید. اخذ تصمیم درباره این تغییرات جزو وظایف مجمع عمومی فوق العاده است. این وظایف بر اساس مستندات قانونی به شرح ذیل است :
یک : تقلیل سرمایه ( در اثر زیان های وارده ماده 65 لایحه یا به جهت مبلغ پرداخت نشده سهام شرکت در ظرف مقرر در اساسنامه ( ماده 33 لایحه )
دو : تصویب ایجاد سهام ممتاز ( تبصره 2 ماده 24)
سه : تغییر در حقوق و امتیازات سهام ممتاز ( ذیل ماده 42 لایحه )
چهار : تبدیل سهام ( بانام به بی نام و بالعکس) ( ماده 43 به بعد لایحه )
پنج : انتشار اوراق قرضه ( مواد 55، 56 لایحه قانونی تجارت ) .
شش: تفویض یا تبدیل ورقه قرضه به سهام ( بند 9 ماده 60 و مواد 71، 69، 65،61 لایحه )
هفت : افزایش سرمایه شرکت ( مواد 55 و 56 لایحه ).
هشت : تصویب تغییر در سرمایه ( ماده 83 لایحه )
نه : تصویب تغییر در مواد اساسنامه ( ماده 83 لایحه )
ده : تصویب انحلال شرکت قبل از موعد ( ماده 83 لایحه قانونی ) یا در اثر زیان های وارده ( ماده 141 لایحه ).
یازده : تصویب تبدیل شرکت سهامی خاص به شرکت سهامی عام ( ماده 278 و 287).

ثبت تغییرات شرکت
تقاضای ثبت تغییرات شرکت سهامی باید توسط مدیران شرکت به عمل آید. مواردی چون انحلال شرکت ، تغییرات اساسنامه ، افزایش یا کاهش سرمایه، ورشکستگی، ابطال و ..
ثبت تغییرات شرکت ها منوط به تنظیم و ارائه صورتجلسه متناسب با موضوع تغییرات و ارائه آن به مرجع ثبتی است. این تغییرات در صورتی امکان پذیر است که به وسیله مجمع عمومی فوق العاده و یا هیأت مدیره به تصویب رسیده باشد.
اداره ی کل شرکت ها در صورت صحت صورتجلسه و رعایت کردن کلیه اصول و قواعد قانونی آن و مطابقت موارد آن با پرونده اصلی، آگهی تغییرات ثبتی را صادر نموده که در روزنامه رسمی و محلی اطلاع رسانی شود.
در ذیل به چند نمونه صورت جلسه مجمع عمومی فوق العاده شرکت می پردازیم.

نمونه صورت جلسه مجمع عمومی فوق العاده شرکت ( افزایش سرمایه )
افزایش سرمایه
بر طبق دعوت قبلی عمومی فوق العاده شرکت ……………… ثبت شده به شماره ………………. صبح / بعد از ظهر روز . ………….. مورخ ……………… با حضور کلیه شرکاء شرکت تشکیل و نسبت به افزایش سرمایه تصمیمات ذیل اتخاذ گردید :
1- آقای …………….. با پرداخت ……………….. ریال به صندوق شرکت سهم الشرکه خود را از مبلغ …………. ریال به مبلغ ……… ریال افزایش داد.
2- خانم …………… فرزند …………… شماره شناسنامه …………….. صادره …………….. ساکن ………… شریک جدید با پرداخت …………. ریال به صندوق شرکت جزو شرکاء محسوب و سرمایه شرکت از …………. ریال به …………… ریال افزایش یافت .
مجمع به آقای …………… وکالت داد تا با مراجعه به اداره ثبت شرکت ها صورت جلسه را به ثبت برساند.
امضاء شرکا

نمونه صورتجلسه مجمع عمومی عادی سالیانه یا عادی بطور فوق العاده برای انتخاب مدیران و بازرسین روزنامه و تصویب تراز در شرکت های سهامی خاص
بسمه تعالی
نام شرکت:……………….شماره ثبت ……………سرمایه شرکت ثبت شده………………..صورتجلسه مجمع عمومی عادی سالیانه ( یا عادی بطور فوق العاده ) شرکت…………. سهامی خاص ثبت شده به شماره………………..در تاریخ …………………ساعت………………با حضور کلیه/ اکثریت سهامداران در محل قانونی شرکت ( اگر جلسه در محل دیگری غیر از محل قانونی شرکت تشکیل شده آدرس آن محل نوشته شود) تشکیل گردید.
الف: در اجرای ماده 101 لایحه اصلاحی قانون تجارت:
1.خانم /آقای………به سمت رئیس جلسه
2.خانم/آقای………به سمت ناظر جلسه
3.خانم/آقای……..به سمت ناظر جلسه
4.خانم/آقای…….به سمت منشی جلسه انتخاب شدند.
ب: در خصوص دستور جلسه 1- انتخاب مدیران 2- انتخاب بازرسین 3- انتخاب روزنامه کثیرالانتشار 4-تصویب ترازنامه حساب سود و زیان به شرح ذیل اتخاذ تصمیم شد.
1.اعضای هیات مدیره عبارتند از خانم/آقای……………خانم /آقای……………..خانم/آقای……………برای مدت دو سال انتخاب و با امضاء ذیل صورتجلسه قبولی خود را اعلام می دارند.مجمع تصویب نمود در اجرای ماده 124 لایحه اصلاحی قانون تجارت می تواند رئیس هیات مدیره و مدیر عامل یک نفر باشد.
2.با رعایت ماده 147 لایحه اصلاحی قانون تجارت خانم /آقای …………….به سمت بازرس اصلی خانم / آقای……………..به سمت بازرس علی البدل برای مدت یک سال مالی انتخاب شدند.
3.روزنامه کثیرالانتشار ……………….جهت نشر آگهی های شرکت انتخاب شد.
4.پس از قرائت گزارش بازرس قانونی ترازنامه و حساب سود و زیان شرکت منتهی به سال ………………مورد تصویب قرار گرفت.
ج: به خانم/آقای………………….احدی از سهامداران یا احدی از مدیران یا وکیل رسمی شرکت وکالت داده می شود که ضمن مراجعه به اداره ثبت شرکت ها نسبت به ثبت صورتجلسه و پرداخت حق الثبت و امضاء ذیل دفاتر ثبت اقدام نماید.
امضاء هیات رییسه
رئیس جلسه ……………….
ناظر جلسه………………..
منشی جلسه……………….
امضاء اعضای هیات مدیره:
1…………..
2…………..
3………….
4…………
امضاء بازرسین
بازرس اصلی
بازرس علی البدل

نمونه صورتجلسه نقل و انتقال سهام توسط مجمع فوق العاده در شرکت سهامی خاص
مجمع عمومی فوق العاده شرکت …………… سهامی خاص ثبت شده به شماره …………….. در تاریخ ……………. روز ………………… ساعت با حضور اکثریت / کلیه سهامداران در محل شرکت تشکیل و در خصوص نقل و انتقال سهام شرکت به شرح ذیل تصمیم اتخاذ گردید :
الف ) ابتدائاَ در اجرای ماده 101 قانون تجارت :
1. آقای / خانم …………….. به سمت رئیس
2. آقای / خانم …………….به سمت ناظر
3. آقای / خانم ……………به سمت ناظر
4. آقای / خانم ……………………… به سمت منشی جلسه تعیین و رسمیت جلسه اعلام گردید.
ب ) نقل و انتقال سهام به شرح ذیل صورت پذیرفت :
1. آقای / خانم …………… کلیه سهام خود را به آقای / خانم …………… فرزند ………………. به شماره شناسنامه …………متولد …………. صادره از ……………….. به آدرس …………………. واگذار و از شرکت …………………….. سهامی خاص خارج شد.
2. آقای / خانم ………… تعداد …………… سهم خود را به آقای / خانم ……….. فرزند ……… متولد …………. به شماره شناسنامه …………… صادره از ………………… به آدرس ……………. واگذار و نتیجتاَ تعداد سهام خود را از ……………. سهم به ………………. کاهش داد.
ج) کلیه سهامداران به آقای / خانم ………………. ( احدی از سهامداران / وکیل رسمی شرکت ) وکالت داد تا ضمن مراجعه به اداره ثبت شرکت ها نسبت به تحویل و ثبت صورتجلسه و سایر مدارک مورد نیاز و امضای ذیل دفاتر ثبت و پرداخت حقوق قانونی اقدام کند.
امضای هیات رئیسه
رئیس جلسه ناظر جلسه ناظر جلسه منشی جلسه
……… ………. ……. ……….
خریدار سهام فروشنده سهام
…………. …………